Koalicija protiv diskriminacije (KPD), sa zadovoljstvom konstatuje da je u svom godišnjem Izveštaju o napretku Srbije, Evropska komisija posvetila dužnu pažnju problemu borbe protiv diskriminacije. KPD smatra da zaključci Izveštaja mogu značajno da doprinesu daljem unapređivanju rada organa javne vlasti u sprečavanju diskriminacije pojedinih diskriminisanih grupa.
KPD smatra da je država dužna da posveti posebnu pažnju razvijanju kulture tolerancije, nenasilja i nediskriminacije u svim segmentima društvenog života. Organizacije civilnog društva trebalo bi da predstavljaju prirodne partnere organima vlasti u ostvarivanju ovog cilja.
Međutim, KPD smatra da stvaranje društva jednako slobodnih pojedinaca nije moguće bez korišćenja efikasnih mehanizama pravne zaštite od diskriminacije. Zbog toga je od najvećeg značaja da državni organi, a posebno sudovi i tužilaštva, Poverenica za zaštitu ravnopravnosti, kao i nadležna ministarstva, pravnim sredstvima bez odlaganja započnu sa rešavanjem najozbiljnijih povreda zabrane diskriminacije koji već dugo opterećuju javni život u zemlji, kao i da na njih javno ukazuju u skladu sa Zakonom o zabrani diskriminacije.
Aktivnosti državnih organa trebalo bi pre svega da budu usmerene na sledeće probleme:
– priznavanje pravnog subjektiviteta pravno nevidljivim licima, od kojih su najveći broj pripadnici romske populacije, i njihovom potpunom uključivanju u društveni život zajednice; potrebno je u najkraćem roku usvajiti odgovarajuću pravnu regulativu koja bi omogućila pravno nevidljivim licima da se upišu u matične knjige na jednostavan i efikasan način;
– puna implementacija međunarodnih standarda kada je reč o pravu na stanovanje i prisilno iseljavanje, obezbeđivanje transparentnosti procesa preseljenja romskih naselja, kao i omogućavanje stanovnicima tih naselja adekvatnog alternativnig smeštaj; licima koja žive u nelegalnim naseljima, kao i beskućnicima mora se omogućiti da prijave svoje prebivalište, a zatim im se moraju izdati lične karte;
– priznavanje svim nacionalnim manjinama prava na službenu upotrebu maternjeg jezika, uključujući i Vlašku nacionalnu manjinu, kao i prava na formiranje nacionalnog saveta na osnovu rezultata izbora za nacionalne savete;
– efikasna i neselektivna primena postojećih zakona koji štite prava pripadnika/ca LGBT populacije od diskriminacije i nasilja;
– usvajanje zakona i stvaranje institucionalne prakse koja bi u punoj meri poštovala statusna i druga prava transrodnih i transeksualnih osoba u skladu sa preporukama Saveta Evrope;
– obezbeđivanje pune rodne ravnopravnosti u svim segmentima društvenog života, a posebno unapređivanje pravne zaštite žena od porodičnog nasilja, uključujući i propisivanje obaveza povezivanja aktivnosti nadležnih državnih organa u sprečavanju i kažnjavanju porodičnog nasilja; briga državnih organa trebalo bi bez rezervi da bude usmerena i na pravni status i prava posebnih kategorija žena, kao što su žene sa invaliditetom, samohrane majke, seksualne radnice i žene na izdržavanju kazne zatvora;
– uvođenje posebnih krivično-pravnih odredbi o kažnjavanju zločina iz mržnje u Krivični zakonik i ustanovljavanje prakse primene postojećih odredbi o krivičnim delima učinjenim sa diskriminatornim pobudama;
– postizanje ciljeva inkluzivnog obrazovanja u celini, a posebno sistemska i sistematična eliminacije svih oblika diskriminacije kroz reprodukciju neznanja i diskriminatornih praksi u školama; u cilju eliminacije kulturoloških obrazaca u kojima se temelji netolerancija, neophodno je raditi na reformi homofobnih i drugih diskriminativnih sadržaja i praksi u srednjim školama; neophodna je odlučnija i kompleksnija podrška školovanju dece i mladih sa hendikepom u redovnom obrazovnom sistemu, kao i nedvosmisleno definisanje segregacije dece i mladih sa hendikepom u posebnim (specijalnim) institucijama, školama, internatima i domovima, kao teškog oblika diskriminacije;
– stvaranje pravnog okvira podobnog za puno uživanje prava i sloboda lica sa mentalnim invaliditetom, a posebno onih lica koja borave u institucionalnom smeštaju i lica koja su lišena poslovne sposobnosti.
KPD ostaje na raspolaganju građanima i građankama, državnim organima i međunarodnim organizacijama u zajedničkoj borbi protiv svih oblika diskriminacije. Pored ukazivanja na slučajeve diskriminacije u društvu, KPD će nastaviti da ukazuje i na primere dobre prakse, kao i da aktivno učestvuje u predlaganju zakona i politika koje su usmerene na ostvarivanje pune ravnopravnosti.
Koaliciju protiv diskriminacije čine: Centar za unapređivanje pravnih studija, Civil Rights Defenders, Labris – organizacija za lezbejska ljudska prava, Anti-trafiking centar, Mreža odbora za ljudska prava (CHRIS network), Udruženje studenata sa hendikepom, Gayten LGBT, PRAXIS i Regionalni centar za manjine.
